HER SEYDE BİR XEYRİN OLMASİ


Allah hər şeyi hikmətlə yaradır. Bu hikmətlərdən biri də Allahın yaratdığı hadisələrin nəticəsinin möminlərə, dinə fayda gətirməsidir. Çünki Allah möminlərlə bərabərdir və möminlərin əleyhinə heç bir şey yaratmaz.

Möminin qarşısına çıxan bəzi hadisələr məsələn, inkarçıların qurduğu tələlər ilk baxışda mənfi hal kimi görünə bilər. Amma Allah mütləq və mütləq bunda da xeyir yaratmışdır. Bu hadisədə hansı xeyirlərin olduğunu isə dərhal və qısa zaman ərzində möminlərə göstərər. Buna görə də möminlər qarşılaşdıqları hər hadisədə mütləq xeyirin olduğunu bilməlidirlər.

Quranda bu mövzu ilə bağlı bir çox hadisə izah edilir. Hz. Yusifin həyatı buna bir nümunədir. Hz. Yusif kiçik uşaqkən qardaşları tərəfindən quyuya atılmış, sonra oradan xilas olmuşdur. Ancaq bir müddət sonra günahsız olduğu halda, günahlandırılaraq zindana atılmışdır. Ancaq Hz. Yusif bütün bu hadisələrin Allahın idarəsində olduğunu və hər bir işdə mütləq xeyr olduğunu heç zaman unutmamışdır. Nəticə olaraq, Allah bir müddət sonra bütün bu "fəlakət"lərin arxasındakı xeyiri ona göstərmişdir və Hz. Yusif atıldığı Misir zindanlarından xilas olaraq həmin ölkənin rəhbərliyində yer tutmuşdur.

Gəmidə olduğu zaman püşk atılaraq kimin dənizə atılacağı müəyyənləşdirilən və nəticədə dənizə atılan, sonra da nəhəng balıq tərəfindən udulan Hz.Yunisin vəziyyəti də Hz.Yusifə bənzəyir. Quranda Hz.Yunisin Allahı "təsbeh edənlərdən" olduğu üçün o yerdən qurtarıldığı və sonra da mükafatlandırıldığı belə izah edilir:

XEYİR KİMİ GORUNEN HADİSELERDE ŞƏR ŞƏR KİMİ GORUNƏN İŞDƏ XEYİR OLA BİLECEYİNİ GÖRMƏK


Allahın yaratdığı hadisələrin hansında xeyir, hansında şər ola biləcəyini əsl olaraq biləcək olanın yalnız Allah olduğudur. Çünki Allah sonsuz, insan isə məhdud bir ağla malikdir. İnsan ancaq hadisələrin xaricdən görünən qismi ilə həmsöhbət ola bilməkdə və ancaq öz anlayışı ilə bu hadisələri qiymətləndirə bilməkdədir. Məhdud məlumat və anlayışı ilə bəzən xeyir və gözəllik olan bir hadisəni mənfi, pislik ilə dolu olan bir hadisəni isə müsbət və xeyirli olaraq xarakterizə edə bilməkdədir. Bu vəziyyətdə doğruları görəbilmək üçün iman edən bir insanın etməsi lazım olan şey, Allahın sonsuz ağıl və məlumatına təslim olaraq, hər hadisəyə xeyir gözüylə baxmaqdır. Necə ki Allah bir ayəsində insanlara belə buyurmaqdadır:


… Olar ki xoşunuza getməyən bir şey, sizin üçün xeyirlidir və olar ki, sevdiyiniz şey də sizin üçün bir şərdir. Allah bilər də siz bilməzsiniz. (Bəqərə Surəsi, 216)


Allahın bu ayədə bildirdiyi kimi, insanın özü üçün çox xeyirli və gözəl olacağını sandığı bir hadisə əslində dünyada və axirətdə hüsrana uğramasına səbəb ola bilər. Ya da zərərə düşəcəyini düşünərək qaçdığı bir hadisə adama gözəllik, bərəkət bolluq və hüzür gətirəcək ola bilər. Bütün bunların həqiqi məlumatı yalnız və yalnız Allah qatında gizlidir. Gərək şər gərəksə xeyir kimi görünən bütün hadisələr Allahın dilməsiylə gerçəkləşir.

MÜSƏLMAN QADİNİN RƏHBƏRİ QURAN PEYGƏMBƏRİMİZ,(SAV)İN SÜNNƏTİDİR


İman eden tüm insanlar gibi, Müslüman kadının da tek rehberi Kuran-ı Kerim ve Peygamberimiz (sav)'in sünnetidir. Mümin kadın tüm kişiliğini, karakter özelliklerini, yaşam tarzını, ideallerini, isteklerini, tavırlarını ve ahlakını Kuran'a ve Peygamberimiz (sav)'in tavsiyelerine göre belirler. Allah, müminler için en doğru ve en güzel hükümlerin Kuran'da olduğunu "... Kesin bilgiyle inanan bir topluluk için hükmü, Allah'tan daha güzel olan kimdir?" (Maide Suresi, 50) ayetiyle insanlara bildirmiştir. Yine bir başka ayette ise Allah, Kuran'ın iman edenler için her konuda yol gösterici bir kitap olduğunu şöyle haber vermiştir:

... Biz Kitabı sana, herşeyin açıklayıcısı, Müslümanlara bir hidayet, bir rahmet ve bir müjde olarak indirdik. (Nahl Suresi, 89)

Peygamber Efendimiz ise, "Size iki şey bırakıyorum. Bunlara uyduğunuz müddetçe asla sapıtmayacaksınız: Allah'ın Kitabı ve Resulü'nün sünneti"21 sözleriyle, Müslümanların en önemli iki yol göstericisinin Kuran-ı Kerim ve Peygamber Efendimizin sünneti olduğunu hatırlatmıştır.

Elm QURANİ KƏRİMƏ söykənir



Bü­tün kai­na­tı Al­lah ya­ra­dıb və bü­tün ya­ra­dı­lan­lar in­sa­na Al­la­hın də­lil­lə­ri­ni gös­tə­rir. Elm bu ya­ra­dıl­mış var­lıq­la­rı təd­qiq et­mək üçün bir üsul­dur. Bu­na gö­rə də din­lə el­min bir-bi­ri ilə zid­diy­yət təş­kil et­mə­si müm­kün de­yil.

Ək­si­nə, İs­lam di­ni el­mə ça­ğı­rır, el­min in­ki­şa­fı­nı təş­viq edir. İs­lam ta­ri­xin­də­ki bö­yük el­mi in­ki­şaf bu təş­vi­qin əhə­miy­yə­ti­ni üzə çı­xa­rır. El­mi ma­te­ria­list fəl­sə­fə ilə qa­rış­dır­maq is­tə­yən XIX əs­rin müd­dəa­la­rı bu gün öz qüv­və­si­ni iti­rib.

Bə­şə­riy­yət ya­xın za­man­lar­da da­ha ay­dın şə­kil­də dərk edə­cək ki: Bü­tün kai­na­tı və can­lı­la­rı Al­lah ya­ra­dıb. Elm bu ya­ra­dı­lı­şın də­lil­lə­ri­ni gös­tə­rir və bu hə­qi­qə­ti 14 əsr bun­dan əv­vəl bil­dir­miş Qu­ra­ni-Kə­rim el­mə yol gös­tə­rir.

ALLAH üçun nə qədər vaxt ayrirsiniz?


Quran ayə­lə­ri­nə bax­dı­ğı­mız za­man mö­min üçün boş vaxt an­la­yı­şı­nın ol­ma­dı­ğı­nı gö­rü­rük. Mö­mi­nin hər gün vaxt­lı-vax­tın­da ye­ri­nə ye­tir­əcəyi iba­dət­lərin çox vaxtını aparmaması, qa­lan vaxtı­nı öz is­tək və hə­vəs­lə­ri­nə uyğun boş iş­lərə sərf edə bilər mənasını vermir. Al­lah iman gə­ti­rən­lə­rin üzə­ri­nə bü­tün hə­yat­la­rı bo­yu həm öz nəfs­lə­ri ilə, həm də in­kar edən­lə­rin əx­la­qı­na qar­şı fiki­r mü­ba­ri­zəsi apar­maq və­zi­fə­si qo­yub.

Bu­nun üçün mö­mi­nin ye­ri­nə ye­tir­mə­li ol­du­ğu bir çox ha­zır­lıq­lar, say­sız-he­sab­sız və­zi­fə­lər var. Onun bu sə­mi­mi və ixlas­lı səy­lə­ri­nin həd­di-hü­du­du, fa­si­lə­si yox­dur. Bu sə­bəb­dən ye­ri­nə ye­ti­ri­lən iş, ta­mam­la­nan və­zi­fə, ba­şa çat­dı­rı­lan ha­zır­lıq iş­lə­ri­nə ara ver­mək üçün sə­bəb de­yil, tam ək­si­nə, ye­ni fəa­liy­yə­tə baş­la­ma­ğın bir nişanəsidir. Ayə­də bu hal be­lə bil­di­ri­lir:

«(İşlərini) qurtaran kimi (Allah yolunda) çalış!!» («İn­şi­rah» su­rə­si, 7).

Ayə­nin hök­mü­nə gö­rə, mö­min in­san Al­lah yo­lun­da bir işi gö­rüb ba­şa çat­dır­dı­ğı za­man dər­hal baş­qa bir iş üçün ça­lış­ma­ğa baş­la­ya­caq. Mö­min in­sa­nın hə­ya­tı bo­yun­ca da­vam et­di­rə­cə­yi bu dav­ra­nı­şın is­tis­na­sı isə Quran­da Al­la­hın bil­dir­di­yi ki­mi, di­ni güc­lən­dir­mək üçün la­zı­mi qə­dər din­cəl­mə­si və ya Al­la­hın ona ver­di­yi ne­mət­lərdən şükür et­mək, şövq və hə­yə­ca­nı­nı ar­tır­maq üçün di­ni qa­nun­lar çər­çi­və­sin­də is­ti­fa­də et­mə­si­dir.

QURANDA TƏBLİĞ VƏ MÜBAHİSƏ


Allah Quranda, iman edənlərin ən əhəmiyyətli ibadətlərindən birinin təbliğat, bir başqa deyişlə, Quranda bildirilən gerçəkləri insanlara izah etmək və iman etməyə dəvət etmək olduğunu bildirər. Belə ki, bu ibadət həyatın hər sahəsini əhatə edər. Mömin, sözləriylə, halıyla, rəftarıyla həyatının hər anında gözəl əxlaqı digər insanlara yaymaqla və İslam əxlaqını təmsil etməklə məsuldur.
Möminlərin bir-birləri arasındakı danışmalar da gerçəkdə qarşılıqlı bir təbliğatdir. Onlar da bir-birlərini Quranda bildirilən hökmlərə uyğun gəlməyə, Quranda təsvir edilən əxlaqı üzərlərində göstərməyə dəvət edərlər. Qısacası, möminin ümumi üslubu, təbliğatdir. Buna qarşı, Quranda bildirildiyinə görə, iman etməyənlərə aid olan "xarakteristika" üslub isə mübahisədir. Bu səbəbdən mömin, hər vaxt təbliğat üslubunu qorumalı və əsla Quran əxlaqında yeri olmayan mübahisəyə meyl göstərməməlidir.
Bu kitabda, təbliğatin hansı məntiqlərlə və hansı üsullarla möminə yaraşar şəkildə ediləcəyi detallı bir şəkildə araşdırılmış, buna qarşı mübahisənin ardındakı şeytanı xarakter də Quran ayələri işığında detallı olaraq bildirilmişdir.

QURAN ƏXLAQI


Quranda, insanlara; zadəgan, təvazökar, etibarlı, şəfqətli, mərhəmətli, fədakar, xoşgörüşlü, ədalətli, yetkin və gözəl olmaları əmr edilər. Müsəlmanın vəzifəsi, şübhəsiz Allahın əmr etdiyi bu üstün əxlaqı ən incə detalına qədər yaşamaqdır.

Ancaq unudulmamalıdır ki, bu ilahi əxlaqı tərk etmiş və əyri əxlaq anlayışını mənimsəmiş olan kəslər də vardır. İnsanın ruhundakı eqoist ehtiras və ehtirasların bir məhsulu olan bu əxlaq anlayışı, insanları; qürurlu, eqoist, lağ edən, həyasız, mərhəmətsiz, kobud və zalım olmağa yönəltməkdədir. Möminlər də bu azğın anlayışın təsirindən tam mənasıyla xilas olmaq üçün, son dərəcə həssas və diqqətli olmaq məcburiyyətindədirlər. Özlərini davamlı dartmamalı, cahiliyyə əxlaqından tam mənasıyla uzaqlaşıb Quran əxlaqını tətbiq etmək üçün böyük bir diqqət göstərməlidirlər